مدیریت پروژه به کارگیری دانش ، مهارتها ، ابزار و تکنیک های لازم در اداره جریان اجرای پروژه ها ، به منظور انجام بهینه پروژه ها می باشد. اساسی ترین امر در مدیریت پروژه مدیریت زمان است . چالشی که همواره در کنار مدیریت زمان پروژه ها مطرح می شود ، چالش تاخیرات است .

در این مقاله همراه رابین پروژه باشید تا شما را با مدیریت پروژه و تاخیرها در آن آشنا کنیم …

مفهوم مدیریت پروژه

سازمان مدیریت پروژه ،  مدیریت پروژه را بکارگیری دانش ، مهارت ابزار و روشهایی بر اساس فعالیت های پروژه به منظور برآورده سازی تمام نیازمندی های آن در طی مراحل شروع ، برنامه ریزی ، اجرا ، پایش کنترل و اتمام تعریف می نماید .

مدیریت پروژه در اجرای این مهم از دو بازوی قدرتمند برنامه ریزی و کنترل ، بهره میگیرد.

مفهوم تاخیرات پروژه

در کنار مفهوم مدیریت زمان پروژه ، مفهوم تاخیرات پروژه ها مطرح می گردد. میتوان تاخیر را به عنوان حد زمان برنامه ریزی شده و زمان واقعی فعالیت های پروژه که می تواند منجر به راکد ماند سرمایه و به تعویق افتادن بازگشت سرمایه ، افزایش هزینه های جاری پروژه ، معطل ماندن منابع و عدم به کارگیری آن در سایر پروژه ها ، اختلاف طرفین پیمان پروژه به دلیل تحمیل هزینه های مازاد و نارضایتی ذینفعان ، در نظر گرفت.

دسته بندی تاخیرات

تاخیرات پروژه ها را میتوان از دیدگاه های مختلف دسته بندی کرد . یکی از مهمترین دسته بندی های انجام شده از دیدگاه مسئولیت بروز تاخیر است. از این دید تاخیرات می توانند جبران پذیر – جبران ناپذیر یا بخشودنی – نابخشودنی باشند .

تاخیرات جبران پذیر اتفاق ها یا شرایطی است که به واسطه کارفرما یا با مسئولیت وی رخ میدهد ؛ در حالی که تاخیرات جبران ناپذیر تاخیرهایی هستند که کارفرما در آنها نقش و مسئولیتی ندارد. تاخیرات بخشودنی تاخیراتی را شامل میشوند که پیمانکار در وقوع آنها مسئولیتی ندارد و تاخیرات نابخشودنی با مسئولیت پیمانکار صورت می گیرد.

مهمترین دلایل تاخیر پروژه ها

تامین پیش پرداخت و هزینه ها

شاخص اجرای موفق هر پروژه این است که کار موضوع قرارداد منطبق با بودجه و استاندارد کیفیت مورد نظر کارفرما و در مدت مصرح در قرارداد یا زمان مورد توافق طرفین تحویل گردد.  متاسفانه تعلل کارفرماها در تامین مبلغ پیش پرداخت مندرج در قرارداد منجر به این می شود که پیمانکار شروع کار موضوع قرارداد یا خرید تجهیزات ضروری را به تاخیر اندازند.

معمولا پیمانکاران پولی را که به عنوان پیش پرداخت دریافت می دارند به عنوان موتور محرک اولیه برای شروع کار استفاده می کنند و با استفاده از این منبع اقدام به انعقاد قرارداد با پیمانکاران فرعی و پرداخت پیش پرداخت به آنان می نمایند.

طراحی مهندسی پروژه

بخش عمده ای از تاخیرات پروژه مربوط به تغییراتی است که در حین اجرای کار در مواجهه با مقتضیات فیزیکی پروژه ضرورت پیدا می کند و ناشی از محاسبات غیر دقیق و غیر واقع بینانه است. در صورتی که طراحی مهندسی پروژه به نحو مناسبی انجام گیرد ، از بروز بسیاری از ایرادات در خلال کار می شود و از بسیاری از تاخیرها جلوگیری می کند.  بدیهی است که شروع اجرای پروژه وابسته به تامین نیازهای اولیه مهندسی است. کارفرما با انجام مطالعات اولیه مناسب علاوه بر کاهش ریسک وطبعا هزینه پروژه، فعالیت های اجرایی را تسریع می بخشد .

فرایند خرید و تامین ملزومات 

یکی از مباحث اصلی و تعیین کننده تامین به موقع تجهیزات پروژه است.  در این ارتباط جهت کاهش تاخیرات در پروژه های بزرگ پیشنهاد می گردد در صورتیکه کارفرما اصرار بر تامین تجهیزات از منبع خاصی دارد، پیمانکار از امکان یا عدم امکان دسترسی به آن، عدم شمول محدودیتهای قانونی داخلی و بین المللی اطمینان حاصل نمایند. بعلاوه وجود یک تیم قوی و باتجربه خرید متشکل از کارشناسان بازرگانی، حقوقی و فنی بسیار کارآمد خواهد بود.